Чаму беларускі пратэст стаў «культурным» і ці магчыма акультурыць АМАП

У новым выпуску дэбатаў «ДысКУТ» пра тое, што адбылося з беларускай культурай у выніку палітычнага крызісу і масавых пратэстаў, пра культуру плакатаў, муралаў і двароў дыскутуюць культуролаг, публіцыст Максім Жбанкоў і мастак, перформер Міхаіл Гулін.

«Мне заўсёды вельмі дзіўна бачыць, як нехта ўяўляе сабе культуру як міністэрства праўды. То бок мы будзем зараз усім раскідваць правільныя сэнсы, мы ўсіх навучым правільна любіць Радзіму і апранацца ў правільную колеравую гаму. Усіх забяспечым правільнымі сцягамі — і будзе ў нас глабальнае шчасце. Мне здаецца, што гэта дастаткова вульгарнае і прымітыўнае ўяўленне пра культуру як агітрэсурс», — тлумачыць культуролаг Максім Жбанкоў.

«Адзін з маіх самых страшных кашмараў — перамога кіраванай культуры. Я лічу, што наша цяперашняя сітуацыя можа быць апісаная як канфлікт светаў, як вайна светаў, якая зараз знаходзіцца ў пэўным сэнсе ў стадыі прабуксоўкі. АМАП супраць стужачак — не ведаю, назавіце гэта вайной культур, для мяне гэта выглядае вельмі дзіўна. Я лічу, што для таго, каб працаваць на перамены, культуры не абавязкова быць пратэснай. Для гэтага ёй дастаткова быць жывой, крэатыўнай, адкрытай, праўдзівай, нонканфармісцкай, складанай і праблемнай. Таму я слаба разумею спадзяванні на трыумф культур пратэсту. Мне здаецца, было б больш эфектыўна, калі б любы артыст не думаў пра тое, як бы яму больш эфектна пратэставаць, а быў заклапочаны найбольш выразнай, яркай, праўдзівай рэакцыяй, крэатыўным фідбэкам на тое, што адбываецца навокал», — лічыць Жбанкоў.